COMMUNITY-ORIENTATION-STAGE_7

RMH TRAINING

Moje osobiste doświadczenia związane z poprawą zdrowia psychicznego za pomocą projektów artystycznych dotyczą głównie tworzenia muzyki i teatru. Doświadczenia te sięgają późnych lat 90. i fińskiego życia więziennego. Jako wicegubernator byłem odpowiedzialny za zorganizowanie teatralnego projektu wideo z udziałem profesjonalnych aktorów, angielskiego reżysera teatru więziennego (Allena Owensa), fińskich młodocianych więźniów i dorosłych więźniów z zagranicy. Było to bardzo obiecujące doświadczenie, które pokazało, w jaki sposób sztuka może realnie wpłynąć na życie więzienne – i zdrowie psychiczne więźniów. Dekadę później byłem odpowiedzialny za dwa duże projekty teatru muzycznego z udziałem profesjonalnych aktorek i reżysera, profesjonalnych muzyków (rockowych), młodych pacjentów służby zdrowia psychicznego tworzących muzykę oraz dorosłych użytkowników służby zdrowia grających, a nawet piszących wspólnie sztukę teatralną.

W jakim sensie sztuka jest ważna dla poprawy zdrowia psychicznego? W przypadku teatru odpowiedź jest oczywista. Tak wiele w naszym życiu codziennym i rodzinnym ma związek z odgrywaniem stałych ról, co również pogorszyło zdrowie psychiczne wielu osób i członków ich rodzin. W każdej rodzinie, która przeżyła traumę, jest miejsce dla co najmniej jednej osoby, która "zachowuje się jak szalona". Dlatego dzięki teatrowi człowiek i grupa twórców teatru mogą zdystansować się od tych stałych ról. Rezultaty są tym ważniejsze i zdrowsze, im bliższy jest temat, który dotyczy życia zaangażowanych osób. W tym sensie teatr jest bliskim krewnym badań przez doświadczenie! Poza tym wspólne tworzenie sensownego projektu jest społecznie wartościowe zarówno dla jednostki, jak i dla grupy. Często jest to także świetna zabawa!

Te doświadczenia pokazały, że nie jest rozsądne ograniczanie się do "terapeutycznego pola pracy", tak aby twórcy teatru czy innych projektów artystycznych robili rzeczy tylko dla siebie. Zamiast tego poziom upodmiotowienia i powrotu do zdrowia znacznie się pogłębia, gdy te projekty artystyczne są realizowane i umieszczane w odpowiednich miejscach społecznych: w teatrach publicznych z płatną widownią, w publicznych galeriach sztuki, klubach muzycznych itp.

Przeczytaj i dowiedz się więcej:

Fancourt, D. & Finn, S. 2019. What is the evidence on the role of the arts in improving health and well-being? A scoping review. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe (Health Evidence Network (HEN) synthesis report 67).

https://www.euro.who.int/en/publications/abstracts/what-is-the-evidence-on-the-role-of-the-arts-in-improving-health-and-well-being-a-scoping-review-2019

Jestem zawodowym aktorem, reżyserem i nauczycielem dramatu. Od ponad dziesięciu lat tworzę sztukę i teatr wspólnotowy, zwłaszcza z osobami cierpiącymi na choroby psychiczne, w Lahti (Fundacja Psychiatrii Społecznej Mente) i w Helsinkach (Taiteen Sulattamo). Celem każdego realizowanego przez nas projektu jest stworzenie publicznego spektaklu.

Proces rozpoczyna się od warsztatów opartych na metodach artystycznych. Osoby wracające do zdrowia psychicznego spisują lub odgrywają swoje doświadczenia życiowe, tworząc swoiste nagłówki, np. efekty uboczne, skaleczenia, historia szaleństwa itp.

Teatr jest zbiorową formą sztuki. Cały projekt zostanie zrealizowany wspólnie, po równo. Daje to możliwość radzenia sobie z emocjami w sposób poufny i bezpieczny.

Na początku jest powód, żeby się ujawnić. Dosłownie nie zostaje się ze swoimi myślami w domu. Możesz się nimi dzielić z innymi równymi sobie, pisząc i występując. Zauważysz, że nie jesteś sam, a potem zaczniesz troszczyć się o innych. Jesteś odpowiedzialny za siebie i za projekt artystyczny.

Przekroczysz samego siebie i wzrośnie Twoja wiara w siebie. Twoje własne doświadczenia są cenne. Twój głos zostanie usłyszany.

Wreszcie, dzielenie się swoimi historiami przed publicznością jest doświadczeniem wzmacniającym. Ponieważ po wspólnym stworzeniu myśli, emocji i twierdzeń łatwo jest się w nie zaangażować. Aktorstwo jest wpisane w ciało wykonawcy. Dla widzów będzie to okazja do przedstawienia różnych punktów widzenia na temat zdrowia psychicznego oraz uprzedzeń wobec osób cierpiących na zaburzenia psychiczne. W tym właśnie tkwi sens teatru i jego magia!

Taiteen Sulattamo organizuje szereg różnych warsztatów artystycznych skupiających się na procesach związanych ze sztukami performatywnymi. Z tematów, które pojawiają się na warsztatach, wybieramy temat, który nasi uczestnicy chcą przeanalizować. Angażujemy uczestników w każdą część procesu. Następnie w ramach wybranego tematu tworzymy profesjonalnie wyprodukowany projekt artystyczny, na przykład sztukę teatralną. Proces ten zwiększa codzienne umiejętności zarządzania i poprawia jakość życia uczestników dzięki zaangażowaniu, poświęceniu i ekspresji.

Zaangażowanie w osiągnięcie wspólnego celu – w tym przypadku projektu artystycznego – oraz praca na równi z profesjonalnymi artystami ma nieoceniony wpływ na osoby wychodzące z nałogu.

Angażujemy się także w projekty rozwojowe, które wprowadzają innowacje z wykorzystaniem metod artystycznych w dziedzinie dobrego samopoczucia i zdrowia psychicznego. Projekty te są finansowane przez Ministerstwo Spraw Społecznych i Zdrowia. Oferujemy nasze usługi zarówno osobom zdrowiejącym, jak i personelowi medycznemu.

https://taiteensulattamo.fi/briefly-in-english/

Sztuka teatralna – The Welfare Desk: Kilka komicznych i wzruszających scen autorstwa Taiteen Sulattamo (2016).